Để tạo được sản phẩm du lịch nông nghiệp đặc trưng, ngành du lịch Hà Nội chú trọng khai thác yếu tố văn hóa, văn minh lúa nước của vùng Đồng bằng Bắc Bộ; du lịch nông nghiệp gắn với tham quan di sản.

Sau một thời gian định hình hướng đi và bước đầu đã thu hút sự quan tâm của du khách, mới đây, thành phố Hà Nội tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế du lịch nông nghiệp, nông thôn. Đây được coi là dấu mốc quan trọng để du lịch nông nghiệp, nông thôn Thủ đô thay đổi, tạo ra sản phẩm đặc trưng thu hút du khách, góp phần xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế-xã hội địa phương.

Xác định là trọng điểm du lịch

Trang trại Vạn An nằm ở xã Yên Mỹ, huyện Thanh Trì, từ lâu là điểm đến quen thuộc của rất nhiều học sinh các trường học và các gia đình tại Hà Nội.

Đến đây, các em nhỏ được trải nghiệm các hoạt động của nông nghiệp khi tham gia các thí nghiệm mô phỏng tác dụng của cây xanh đối với cuộc sống con người, tìm hiểu các mô hình, kỹ thuật trồng cây và tham gia trực tiếp vào quá trình trồng cây.

Ngoài ra, các em còn được tìm hiểu về một số loài vật nuôi tại trang trại, trổ tài nhà nông lấy nơm úp cá, thỏa sức vui chơi với nước…

Đã vài lần cho con tham quan Trang trại Vạn An, chị Hoàng Thanh Nga (trú tại ngõ Thổ Quan, phường Thổ Quan, quận Đống Đa) chia sẻ với trẻ nhỏ ở thành thị, nhất là ở nội đô Hà Nội, không gian sống chật chội, không có nhiều điều kiện được hòa mình với thiên nhiên thì những chuyến du lịch trải nghiệm tại các trang trại, khu sinh thái vùng ngoại thành trở nên quý giá. Các con được tìm hiểu về hoa lá, cỏ cây, các loại động vật cũng như phương thức trồng trọt, chăn nuôi, từ đó các con thêm yêu thiên nhiên, quý trọng cuộc sống.

Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân, huyện Thường Tín không chỉ hội tụ những nét đẹp thuần khiết, yên bình của một làng quê ven đô mà còn nổi tiếng với nghề sinh vật cảnh.

Du khách đến đây được thưởng lãm những tác phẩm cây cảnh nghệ thuật độc đáo cũng như giao lưu, trò truyện cùng các nghệ nhân, trải nghiệm hoạt động “một ngày làm nghệ nhân.”

Bên cạnh đó, khách sẽ được thả bộ trên bờ đê sông Hồng, thưởng ngoạn cảnh sắc những cánh đồng rau xanh mướt, làng hoa rực rỡ, những trang trại chăn nuôi, trồng cây ăn quả; thưởng thức các sản phẩm nông nghiệp của vùng đất sa bồi ven sông Hồng, tham quan nơi lưu giữ kiến trúc đặc trưng của làng quê với hệ thống đình-đền-chùa đặc trưng của vùng Đồng bằng châu thổ sông Hồng.

Thực tế, các huyện, thị xã ở khu vực ngoại thành Hà Nội đều có những tiềm năng, lợi thế riêng cho khai thác du lịch, trong đó một số địa phương như: Thường Tín, Ứng Hòa, Đông Anh, Sóc Sơn, Thạch Thất, Ba Vì… có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, diện tích rộng, nhiều sản vật địa phương và có các làng nông nghiệp truyền thống lâu đời, phù hợp để phát triển du lịch nông nghiệp.

Ngoài ra, nhiều trang trại nông nghiệp học đường, khu sinh thái nông nghiệp xuất hiện phục vụ nhu cầu khám phá, trải nghiệm du lịch nông nghiệp, kết nối cùng các làng nghề, làng cổ tạo thành các điểm đến hấp dẫn tại khu vực ngoại thành.

Tuy vậy, thời gian qua, phát triển du lịch nông nghiệp Hà Nội chưa mang tính tổng thể, toàn diện; chưa có cơ chế, chính sách đặc thù cho du lịch nông nghiệp; chưa thực sự gắn kết với xây dựng nông thôn mới nên chưa phát huy được nguồn vốn lồng ghép từ các ngành khác để phục vụ mục tiêu phát triển du lịch và các giá trị về văn hóa, cảnh quan môi trường, làng nghề, đào tạo nghề cho lao động nông thôn…

Các nhà quản lý và các doanh nghiệp du lịch cũng chỉ ra, phần lớn mô hình du lịch nông nghiệp trên địa bàn thành phố có quy mô nhỏ lẻ, chưa giải quyết được các vấn đề về đa dạng sản phẩm, kết nối quảng bá sản phẩm và tổ chức quản lý, phát triển mô hình. Du lịch nông nghiệp, nông thôn cần có một lực đẩy để phát huy tiềm năng và lợi thế.

Động lực cho du lịch nông nghiệp, nông thôn chuyển mình

Phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn là một trong những nội dung quan trọng trong Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, góp phần đưa xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu và chất lượng. Vì vậy, du lịch nông nghiệp, nông thôn được nhiều các tỉnh, thành phố khai thác, trong đó có Hà Nội.

Trong Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam, du lịch làng nghề gắn kết trong du lịch nông nghiệp, nông thôn là một trong 5 dòng sản phẩm chủ đạo.

Mới đây, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã ban kế hoạch về phát triển kinh tế du lịch nông nghiệp, nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn Hà Nội giai đoạn 2022-2025.

Ngành du lịch Hà Nội đã xây dựng và triển khai các kế hoạch phát triển sản phẩm, kích cầu du lịch, đào tạo nguồn nhân lực hằng năm và tiêu chuẩn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu về du lịch để hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tại các quận, huyện phát triển loại hình du lịch nông nghiệp trên địa bàn.

Sở Du lịch Hà Nội tập trung phát triển hệ thống sản phẩm du lịch nông thôn gắn với từng loại hình du lịch văn hóa, sinh thái, cộng đồng; đồng thời xây dựng sản phẩm du lịch đa dạng, phong phú, chất lượng và thân thiện với môi trường cùng với cảnh quan thiên nhiên độc đáo, hấp dẫn, mang đặc trưng văn hóa Hà Nội, có thương hiệu và sức cạnh tranh nhằm cung cấp các dịch vụ trải nghiệm chất lượng, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách du lịch trong nước và quốc tế.

Theo Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang, để tạo được những sản phẩm du lịch nông nghiệp mang dấu ấn đặc trưng của Hà Nội, ngành du lịch Thủ đô chú trọng khai thác yếu tố văn hóa, văn minh lúa nước của vùng Đồng bằng Bắc Bộ; du lịch nông nghiệp kết hợp với tham quan di sản văn hóa, làng nghề; khai thác mô hình trang trại đồng quê phục vụ hoạt động du lịch học đường, du lịch nghỉ dưỡng cuối tuần tại khu vực ngoại thành Hà Nội và các vùng phụ cận; kết hợp khai thác các sản phẩm làng nghề thủ công truyền thống…

Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho biết Sở phối hợp với các sở, ngành liên quan khảo sát và làm việc với 6 địa phương có các mô hình du lịch nông nghiệp gồm: Thạch Thất, Thường Tín, Sơn Tây, Mỹ Đức, Đan Phượng, Thanh Trì nhằm đánh giá hiện trạng hệ thống hạ tầng, cơ sở vật chất và các vấn đề cần quan tâm trong tổ chức hoạt động du lịch nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn huyện/thị xã.

Sau khi khảo sát, đánh giá tiềm năng, sản phẩm du lịch nông nghiệp các huyện, thị xã, ngành du lịch sẽ tập trung tuyên truyền, quảng bá sản phẩm, dịch vụ du lịch nông nghiệp, nông thôn tại các chương trình quảng bá du lịch Thủ đô; số hóa các điểm đến du lịch nông nghiệp, nông thôn trong hệ thống giới thiệu chung bằng giao diện 3D, flycam.

Ngành xây dựng các tour, tuyến du lịch liên kết giữa các khu, điểm, cụm du lịch nông thôn nhằm đa dạng các loại hình sản phẩm du lịch; tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ du lịch khu vực nông thôn; tổ chức tham quan, khảo sát, học hỏi kinh nghiệm giữa các điểm du lịch nông nghiệp, nông thôn.

Mặc dù có tiềm năng, lợi thế thúc đẩy du lịch nông nghiệp phát triển nhưng để sản phẩm du lịch nông nghiệp có chất lượng, thu hút du khách, Hà Nội cần có chính sách phát triển du lịch nông nghiệp với các chủ trương, cơ chế đồng bộ, đặc biệt là các chính sách về quản lý đất đai, hạ tầng; về quản lý, hỗ trợ du lịch nông nghiệp; quản lý lưu trú, liên kết chuỗi giá trị du lịch nông nghiệp…

Hà Nội cũng cần xây dựng bản đồ du lịch nông nghiệp thành phố, trong đó chỉ ra các khu vực có khả năng phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng của từng quận, huyện trên cơ sở liên kết, hình thành tuyến du lịch nông nghiệp Hà Nội.